اثر تنش خشکی و کودهای زیستی بر برخی صفات فیزیولوژیک و عملکرد دانه کدوی پوست کاغذی

به‌منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی بر رنگدانه‌های فتوسنتزی، محتوی رطوبت نسبی آب برگ و عملکرد دانه کدوی پوست کاغذی تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشاتی به مدت دو سال در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا شد. این آزمایش به‏صورت کرن‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار تنش خشکی به‏عنوان عامل اصلی در 4 سطح (شامل تیمارهای بدون تنش (شاهد)، تنش ملایم، تنش متوسط و تنش شدید) و کودهای زیستی به‏عنوان عامل فرعی در 4 سطح (شامل تیمارهای بدون کاربرد کود زیستی (شاهد)، نیتروکسین، مایکوریزا و تیوباسیلوس) بودند. نتایج تجزیة واریانس مرکب نشان داد که اثر متقابل رژیم‏های رطوبتی و کودهای زیستی در صفات کلروفیل a، b و عملکرد دانه معنادار بود. تیمارهای نیتروکسین و مایکوریزا در شرایط تنش شدید خشکی غلظت کلروفیل a را به‌ترتیب 78/15 و 21 درصد و غلظت کلروفیل b را به‌ترتیب 40 و 47 درصد نسبت به عدم کاربرد کود زیستی افزایش دادند. فقط تیمار مایکوریزا تأثیر مثبت و معناداری در میزان کارتنوئید و محتوای رطوبت نسبی آب برگ داشت (به‌ترتیب 19 و 58/5 درصد افزایش در مقایسه با عدم تلقیح). با توجه به تأثیر مثبت تیمار نیتروکسین در افزایش عملکرد دانه (به‌ترتیب تحت شرایط تنش متوسط و شدید خشکی، 13 و 6/12 درصد عملکرد دانه را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد)، پایین بودن هزینة تهیه و سهولت کاربرد آن، استفاده از تیمار مذکور قابل‌توصیه است.